روانشناسی نقاشی کودکان:

نقاشی خانواده: اعضای یک خانواده هماهنگ در نقاشی کودکان همیشه با هم ودر دست هم نشان داده می شود. کودک خودش را نزدیک شخصی نقاشی می کند که حس نماید در کنارش راحت است یا او را بیشتر از همه دوست دارد. در نقاشیهای کودکان همیشه یک شخصیت اصلی وجود دارد که کودک بیشتر بار احساسی خود را، چه به صورت عشق ونیایش، وچه به صورت ترس و دلهره بر او مستقر می کند. به تصویر کشیدن امامان واهل بیت علیهم السلام و مناسک مذهبی می تواند بیانگر فضا و محیط تربیتی، حفظ حرمت، قداست، نگرش، ارتباط، امید، احساس نیاز و یاری خواستن از این بزرگواران باشد.

آدمک: تصویر آدمک، بیانگر درک کودک از بدن وتمایلات خود می باشد.نقاشی آدمک در اندازه های بسیار کوچک به معنای خود کم ارزش بینی کودک و خجالتی بودن و آدمکهای بزرگ نشان دهنده اختلال عاطفی و حساس بودن کودکان می باشد.

درخت: بسیاری از روانشناسان از درخت برای شناخت شخصیت کودک استفاده کرده اند. هر کدام از قسمتهای آن (ریشه،تنه و شاخ وبرگها) نمایانگر قسمتی از شخصیت کودک است.

خورشید و ماه: تصویر خورشید که غالبا به رنگ زرد در حال درخشیدن است ، بیانگر امنیت، خوشحالی، گرما و قدرت و به نظر برخی پژوهشگران نماد پدر مطلوب است و ماه، اغلب نشان دهنده نیستی و مرگ است. آسمان به معنی الهام و پاکی و زمین به معنای ثبات و امنیت است.

 

حیوانات: وجود حیوان در نقاشی کودکان ممکن است به دلیل وفور حیوان در دور و بر کودک و یا به دلیل فرافکنی احساس گناه باشد.

رنگ و خطوط : نوع رنگ انتخابی کودکان بیانگر ویژگی شخصیتی آنهاست. کودک برای نشان دادن مهربانی یک شخص او را به رنگ سبز، رنگ آمیزی می کند و یا عصبانیت شخص دیگر را با رنگهای سیاه و سرخ نشان می دهد .بچه هایی که در زندگی با مشکلات بیشتری مواجه هستند معمولا در نقاشی های خود بیشتر از 3 رنگ استفاده نمی کنند و اغلب اوقات یکی از این 3 رنگ بنفش است که گویای اضطراب آنهاست. در مقابل بچه هایی که آسودگی بیشتری دارند، معمولا بیشتر از 5 رنگ در نقاشی خود استفاده می کنند. خطوط بیانگر حالتهای روانی مختلف می باشد. به هم چسبیدن خطوط نمود پرخاشگری، خط کم رنگ نشان دهنده حساسیت، ملایمت و فقدان اعتماد به نفس و خطوط باز مبین راحتی و خوشحالی است.

لازم به یادآوری است که قبل از قضاوت و تعبیری، بهتر است چندین نقاشی یک کودک را مورد بررسی قرار داده تا مشخص شود که آیا این پدیده مرتب تکرار می شود یا خیر؛ آن گاه به تجزیه و تحلیل پرداخت.

منابع:
- روان شناسی بازی، دکتر محمد علی احمدوند
-ارزشیابی شخصیت کودکان بر اساس آزمونهای ترسیمی، دکتر پریرخ دادستان
-ارزشیابی شخصیت، دکتر مرتضی ترخان
-نقاشی های کودکان ومفاهیم آن، مترجم عبدالرضا صرافان
-مجله موفقیت.